Wat zijn de beste dranken?
In mijn video's en boeken hoor je vaker de zinsnede "beste beschikbare bewijsmateriaal."
Wat betekent dat?
Bij besluiten op leven en dood, zoals wat we het beste kunnen eten voor onszelf en ons gezin, maakt het niet veel uit wat een enkele studie zegt, maar meer wat het totaalplaatje van peer-reviewed wetenschap te zeggen heeft.
Individuele studies kunnen leiden tot koppen zoals deze.
Om te weten of er echt een verband is tussen meeroken en longkanker, is het beter te kijken naar een overzichtstudie of meta-analyse waarbij diverse studies worden verzameld.
Het probleem is dat sommige reviews het ene zeggen -sigarettenrook van anderen inademen kan longkanker veroorzaken- en andere iets anders, bv. dat de effecten van meeroken vrijwel nihil zijn, en dat zulke praat ongegronde angsten kan oproepen, en hé, nou we hier toch zijn, je kan wel 4 of 5 sigaretten per dag roken zonder je zorgen te hoeven maken, dus... steek er nog eentje op.
Waarom hebben review-artikelen over gezondheid zulke uiteenlopende conclusies?
Welnu, je kunt bedenken dat in zo'n 90% van de reviews, geschreven door onderzoekers vanuit de tabaks-industrie, stond dat het niet slecht was, terwijl je precies het tegenovergestelde percentage zag bij onafhankelijke reviews.
Reviews door tabaksonderzoekers hadden een 88 keer grotere kans op de conclusie dat roken onschadelijk was.
Het was deel van hun bewuste bedrijfs-strategie om afbreuk te doen aan de wetenschap, oftewel om bewijs te bedenken en wijd te verbreiden dat meeroken geen kwaad kon.
OK, maar je kan toch gewoon bij de onafhankelijke reviews blijven?
Het probleem is dat door de industrie betaalde onderzoekers allerlei soorten stiekeme manieren hebben om belangenverstrengeling niet te melden, dus het is lastig om na te gaan waar het geld vandaan komt.
Maar zelfs zonder te weten wie wat heeft gefinancierd, de meeste reviews concludeerden nog steeds dat meeroken schadelijk was.
Dus, net als één studie niet zo goed helpt als een verzameling bekijken aan studies over een onderwerp, kan één review minder handig zijn dan een verzameling aan reviews.
Dus, een review van reviews bekijken, zoals deze hier, geeft je een beter idee van waar het beste beschikbare afgewogen bewijs zou kunnen liggen.
In dit geval is het wellicht het beste om niet te inhaleren.
Zou het niet cool zijn als er reviews van reviews zouden zijn van voedingsmiddelen?
Voilà! Een uitgebreide review van meta-analyses en systematische reviews over de samenhang van groepen voedsel en dranken en voedinggerelateerde chronische ziekten.
Laten we met de dranken beginnen.
Bevindingen werden ingedeeld in drie categorieën: beschermend, neutraal of schadelijk.
Als eerste, thee versus koffie.
Voor beide gevallen, de meeste reviews, eender welke aandoening ze bekeken, vonden dat beide dranken beschermend waren.
Maar je kunt zien hoe dit mijn aanbeveling van thee boven koffie ondersteunt.
Elke kop koffie is een gemiste kans iets te drinken dat nog gezonder is: groene thee.
Geen verrassing: frisdrank komt onderaan, maar toch, 14% van de reviews zei dat frisdrank beschermend werkte?
Welnu, dat waren verwijzingen naar zoiets als transversaal onderzoek waaruit bleek dat de slankere meisjes in groep 8 meer frisdrank dronken.
OK, dat was maar een momentopname.
Wat denk je dat meer waarschijnlijk is, dat de dikkere meisjes zwaarder waren omdat ze minder frisdrank dronken, of dat ze minder frisdrank drunken omdat ze zwaarder waren?
Geen frisdrank meer drinken kan daarom eerder een gevolg zijn van zwaarlijvigheid dan de oorzaak, toch werd het als beschermend aangemerkt; er was een beschermende associatie.
Ontwerpfouten kunnen ook een rol spelen bij deze cijfers over wijn.
Deze review van reviews uit 2014, vóór de revolutie in ons begrip over de opgedroogde gezondheidsvoordelen van alcohol, suggereert dat de vermeende gezondheids-voordelen van "alcohol met mate" eindelijk zijn ingestort, deels dankzij de systematische fout om ex-drinkers verkeerd in te delen alsof ze altijd geheelonthouder waren, zoals ik onthulde toen ik daar diep op inging in mijn recente videoserie.
Toch zijn er soms onverklaarde associaties.
Zoals dat ene onderzoek over frisdrank waar uitkwam dat een verhoogde frisdrank-consumptie verband hield met een lager risico op een bepaalde soort slokdarmkanker.
Vertel me nou niet dat de review betaald was door Coca-Cola?
De review was betaald door Coca-Cola!
Is dat een verklaring voor deze positieve onderzoeken over melk?
Werden die allemaal gefinancierd door de zuivelraad?
Er was zelfs méér belangenverstrengeling aanwezig bij studies over melk dan over frisdrank, waarbij door de industrie betaalde studies over zuivel zo'n vier tot acht keer vaker gunstige uitkomsten hadden voor de financiële belangen van de sponsor van de studie.
Afgezien van "wie-betaalt-bepaalt", kunnen er legitieme redenen zijn voor de beschermende effecten vanwege melkconsumptie.
Immers, wie meer melk drinkt, drinkt misschien minder frisdrank die nog slechter is, dus ze komen er beter uit.
Maar er kan meer aan de hand zijn dan relatieve voordelen.
De link tussen frisdrank en kanker lijkt een beetje zwak, niet alleen vanwege de cola-connectie, maar ook lastig voorstelbaar als biologisch aannemelijk mechanisme, terwijl zelfs iets wat zo algemeen wordt veroordeeld als tabak er niet altijd slecht vanaf komt.
Ik heb al eens uitgezocht dat uit meer dan 50 studies consequent blijkt dat er een beschermende link is van nicotine tegen Parkinson.
Zelfs meeroken zou daar beschermend kunnen werken.
Natuurlijk, je wilt roken nog steeds vermijden.
Het verlaagt de kans op Parkinson, maar verhoogt de kans op de nog dodelijkere hersenaandoening beroerte, en op longkanker en hartaandoeningen, waaraan miljoenen Amerikanen zijn overleden sinds het eerste verslag van de inspecteur gezondheidszorg.
Gelukkig kunnen we van bepaalde groenten wellicht baat hebben zonder risico te lopen, en dat geldt misschien ook bij zuivel. Ik heb al eens besproken dat de consumptie van melk verband houdt met een groter risico op prostaatkanker, wat leidde tot de aanbeveling dat mannen er misschien minder of niets meer van moeten gebruiken, maar er is een link tussen melkconsumptie en minder kans op darmkanker.
Dat lijkt te komen door het calcium.
Gelukkig kunnen we het beste van twee werelden bereiken met plantaardig eten met veel calcium, zoals groene groente en bonen.
Wat zegt onze review van reviews over zulke plantaardige voedingsmiddelen in vergelijking met dierlijke voeding?
Dat bespreken we de volgende keer.