De rol van beweging in de obesitasepidemie
Obesitas is niets nieuws, maar de obesitasepidemie wél.
Van een paar zwaarlijvige vorsten, zoals Henry VIII en Louis VI, bekend als Louis le Gros, oftewel Louis de Vette, naar een pandemie van obesitas, wat nu beschouwd wordt als misschien de ergste en meest uit de hand lopende gezondheidscrisis van onze tijd.
Ongeveer 37% van Amerikaanse mannen zijn obees en 41% van Amerikaanse vrouwen, met nog geen eind aan zicht.
Eerdere verslagen suggereerden dat de stijging in obesitas aan het afnemen was maar zelfs dat lijkt niet meer het geval te zijn.
We dachten ook al dat we obesitas in kinderen te boven aan het komen waren na 35 jaar van voortdurend slecht nieuws, maar het slechte nieuws blijft maar komen.
Het percentage van jongeren met obesitas blijft maar stijgen, al meer dan 30 jaar lang. Gedurende de laatste eeuw lijkt obesitas vertienvoudigd te zijn, van 1 op 30 tot 1 op 3, maar het was geen gestage groei.
Er schijnt iets te zijn gebeurd aan het eind van de jaren 70, en niet alleen in de VS, maar over de hele wereld.
De obesitaspandemie begon ongeveer op hetzelfde moment in de meeste landen met hoge inkomens in de jaren 70 en 80.
Het feit dat de snelle stijging bijna tegelijkertijd voorkwam in de hele geïndustrialiseerde wereld suggereert een gemeenschappelijke oorzaak.
Wat kan die oorzaak zijn? Mogelijke redenen moeten mondiaal zijn en samenvallen met de snelle toename van de epidemie.
En dus moet de verandering zo'n 40 jaar geleden zijn begonnen en in staat geweest zich snel wereldwijd te verspreiden. Laten we eens kijken welke theorie het best werkt.
Sommigen beschuldigen bijvoorbeeld veranderingen in de "gebouwde omgeving", veranderingen in stadsplanning die buurten minder geschikt maken voor wandelen, fietsen en boodschappen doen.
Maar dat voldoet niet aan onze criteria voor een plausibele oorzaak omdat er geen universele, tegelijktijdige verandering in onze wijken was binnen dit tijdsbestek.
Als je het honderden beleidsmakers vraagt, dan leggen de meesten de schuld voor de obesitasepidemie bij het gebrek aan persoonlijke motivatie.
Maar daar valt geen touw aan vast te knopen.
Hier in de VS, bijvoorbeeld, schoot obesitas omhoog in de hele bevolking aan het eind van de jaren 70.
Je kunt me niet vertellen dat iedere sector van de bevolking op dezelfde tijd aan motivatieverlies leed.
Leeftijds-, geslachts- en etnische groepen met uiteenlopende achtergronden verloren toevallig hun collectieve zelfcontrole op hetzelfde moment?
Geloofwaardiger dan een wereldwijde verandering in de aard van ons karakter is een verandering in de aard van ons leven.
De voedselindustrie verwijt inactiviteit.
"Als alle consumenten oefenen," zei de PepsiCo CEO, "dan is er geen obesitas."
Coca-Cola ging nog verder, en besteedde $1,5 miljoen aan het opzetten van the Global Energy Balance Network, wat de rol van voeding bagatelliseert.
Gelekte emails tonen dat het bedrijf van plan was deze dekmantel te gebruiken als wapen om de discussie over obesitas in de strijd met de gezond-heidszorg te beïnvloeden.
Deze tactiek wordt zoveel gebruikt door voedsel- en drankproducenten dat hij zelfs een naam heeft: "leanwashing". Je hebt vast gehoord van "greenwashing", waar bedrijven net doen alsof ze milieuvriendelijk zijn.
Leanwashing is de naam voor bedrijven die proberen zichzelf te positioneren als helpers om de obesitascrisis te bestrijden terwijl ze echter er rechstreeks toe bijdragen.
De grootste voedselproducent ter wereld, Nestlé, heeft zich geherpositioneerd als de "wereldleider in voedsel, gezondheid en welzijn".
Jawel, Nestlé, de makers van Nesquick en in hun historie van meer dan
100 verschillende merken snoepgoed, waaronder
Nuts, Kit Kat, Smarties, Lion en Rolo.
Eén van hun slogans is "Good Food, Good Life."
Hun Raisinets bevatten wel wat fruit, maar mij doen ze meer aan
Willy Wonka dan aan welzijn denken.
Op hun "Wat doet Nestlé aan obesitas?"
webpagina, leidt de "Lees over ons Nestlé Gezonde Kids programma" link tot een "Pagina niet gevonden" melding.
De voortdurende, overdriven nadruk van producenten op de lichamelijke inactiviteit schijnt te werken.
In antwoord op een enquêtevraag:
"Welke van deze denkt u dat de voornaamste redenen zijn dat obesitas toenam?" koos een grote meerderheid gebrek aan oefening, terwijl slechts 34% teveel calorie-inname koos.
Dat is vastgesteld als één van de meest voorkomende misvattingen over obesitas.
De wetenschap is tot de vrij definitieve conclusie gekomen dat de factoren die calorie-inname bepalen een grotere werking hebben op de caloriebalans.
Het ligt meer aan "fast food" dan aan "slow motion".
Er is zelfs een belangrijk wetenschappelijk debat of veranderingen in lichamelijk activiteit ook maar enige rol spelen in de obesitasepidemie.
De groei in calorie-inname per persoon is meer dan genoeg om de obesitasepidemie in de VS te verklaren, en ook voor de rest van de wereld.
Lichamelijke activiteit is over de laatste tientallen Jaren een beetje gestegen in zowel Europa als Noord-Amerika.
De ironie is dat dit het resultaat zou kunnen zijn van de extra energie dat het rondzeulen van onze zwaardere lichamen vergt, wat het een gevolg van het obesitasprobleem maakt, in plaats van de oorzaak.
Sportieve oefening vormt maar een klein deel van onze dagelijks activiteit.
Denk eens hoeveel meer lichamelijke arbeid mensen vroeger deden in hun werkplaats, op de boerderij, of zelfs thuis.
Het ligt niet alleen aan de verschuiving van handarbeid naar kantoorbanen.
Groeiende automatisering, computers, mechanisatie en verstedelijking droegen allemaal bij aan een meer stilzittend leefpatroon over de loop van de laatste eeuw.
En dat is het probleem met deze theorie.
De arbeidsveranderingen en de opkomst van arbeidsbesparende apparaten zijn grotendeels overal aan de dramatische groei in gewichtstoename voorafgegaan.
Wasmachines, stofzuigers en autos zijn allemaal uitgevonden voor 1910.
Inderdaad, wanneer we het testen met moderne methoden om energie in en uit te meten, blijkt het caloriën in, niet lichamelijke activiteit die deze geleidelijke gewichtstoename voorspellen.
Het algemene misverstand dat obesitas voornamelijk veroorzaakt wordt door gebrek aan beweging is misschien meer dan een goedaardige misvatting.
Je theorie over mogelijke oorzaken schijnt een invloed te hebben op je gewicht.
Wie onvoldoende beweging blaamt heeft een veel grotere kans om zwaarlijvig te zijn.
Zet hem in een kamer met chocolade en je kunt stiekem waarnemen dat hij meer snoept.
Wie dit standpunt heeft kan echter ook op andere manieren verschillen.
Ik bedoel, je kunt oorzaak en gevolg niet vaststellen tenzij je het op de proef stelt.
En inderdaad, randomiseer mensen om een artikel te lezen dat inactiviteit blaamt en ze snoepen aanzienlijk meer dan wie leest over onderzoek dat dieet blaamt.
Een soortgelijk onderzoek vond dat wie onderzoek wordt getoond dat de genen blaamt daarna aanzienlijk meer koekjes eet.
Het artikel heette “Een onbedoelde manier waarop het vetgen je dik kan maken."